Het leven als alleenstaande werkende moeder is een prachtige reis vol uitdagingen, maar soms kan je overspoeld raken door alles wat er tegelijk op je pad komt. Ik wil je laten weten dat je niet alleen bent en dat het mogelijk is om op te staan na de donkerste dagen. Het hebben van een burn-out is voor iedereen zwaar, maar voor een single mom met een burn-out is het nog lastiger om rust te vinden en te genezen. Ik kan er over mee praten, precies een jaar geleden meldde ik me namelijk ziek wegens mijn burn-out. Gelukkig is er licht aan het einde van de tunnel te zien, al weet ik nog niet helemaal wat ik dan zal tegenkomen.
In deze blog deel ik mijn ervaring, inzichten en stappen die je kunnen helpen om uit die burn-out te komen.
Net als vroeger
Een groot deel van hoe jij je leven leidt als volwassene wordt bepaald door hoe je bent opgegroeid en wat je van jouw ouders hebt meegekregen. Ik heb eigenlijk nooit de ambitie gehad om een (volledig) buiten-de-deur-werkende moeder te worden. Ik had altijd gedacht dat als ik kinderen zou krijgen er thuis voor ze kon zijn. Net als dat mijn moeder vroeger ook er voor ons was. Pas op het moment dat mijn jongste zusje 4 werd en ook naar de basisschool ging, ging mijn moeder een paar ochtenden in de week werken. Maar ze was er altijd als ’s middags de school weer uit was. Zowel mijn broertjes en zusje als ik hebben dit heel fijn ervaren, mama was er voor ons. Daarnaast heb ik van mijn vader geleerd wat echt hard werken is. Hij werkte zo’n 80 uur per week, zonder dat dit echt loonde. Met een gezin van 6 en slechts één (laag) inkomen moest elk dubbeltje eigenlijk zelfs twee keer omgedraaid worden.
Met de instelling om er voor mijn toekomstige kinderen te kunnen zijn, ben ik ooit mijn onderneming begonnen. Daarnaast hield ik ook in mijn achterhoofd dat dit voor mijn (mentale) gezondheid beter zou zijn aangezien ik daar al meerdere keren problemen mee heb gehad. Tot het moment dat mijn relatie op de klippen liep en ik alleenstaande moeder werd en ik keuzes moest maken. Toen heb ik mijn onderneming, die nog niet genoeg opbracht, op een laag pitje gezet. Ik heb mijn CV op internet gegooid en ging op zoek naar een baan. Hoe ik dat zou gaan doen als de kinderen ziek zouden zijn, had ik nog helemaal niet over nagedacht. Ik zat in survival mode. In februari 2020 vond ik die baan en begon ik met inwerken… en toen kwam Covid.
Gaan met die banaan
Het ene probleem, namelijk het vaste inkomen krijgen, had ik opgelost. Maar nu moest ik verder ingewerkt worden met een dreumes en een peuter thuis op mijn schoot. Want omdat ik geen cruciaal beroep had, konden de kids in de lock-downs niet naar de opvang. Daarnaast heb ik zelf astma, dus wilde ik sowieso vanuit huis werken. Ondanks dat het regelmatig toch echt wel puzzelen was met werk en kids thuis, heb ik jaren lang vanuit huis het toch voor elkaar kunnen vechten. Ik werkte vooral als ze sliepen of in de avonden (en soms zelfs in het weekend) om toch maar mijn uren te kunnen maken en het werk te kunnen doen. Want van mijn vader had ik immers gezien hoe je hard moet werken en gewoon door moet gaan. Als thuiswerkende alleenstaande moeder ben je o.a. werknemer, verzorger, kinderopvang, chauffeur, kok en schoonmaakster tegelijk.
Het gevolg hiervan is wel dat ik jarenlang dus roofbouw op mijn lichaam en mijn geestelijke gezondheid heb gepleegd. Ik leefde ongeveer constant met een schuldgevoel. Schuldgevoel tegenover mijn kinderen die niet de aandacht kregen die ze wilden en verdienen. Tegenover mijn werk omdat ik af en toe onder officiële werktijd aandacht aan mijn kinderen gaf en daarnaast ook tegenover mezelf. Ik zorgde niet goed voor mezelf en mijn huishouden was een zooitje. En ondanks dat covid achter de rug is, zijn er toch nog genoeg momenten dat ik toch weer thuis moet zijn met de kids. Hierdoor kan ik dan weer niet op kantoor werken. En trekt het schuldgevoel opnieuw aan me.
Toen op een gegeven moment ook de inflatie nog eens de pan uit rees, werd het financieel ook nog eens heel zwaar. En meer uren werken is voor mij geen optie. Met een minimale stijging van mijn inkomen, zullen mijn toeslagen, die ik als parttime werkende alleenstaande moeder ontvang, namelijk harder afnemen dan mijn salaris stijgt. Waardoor ik dus minder geld onder aan de streep over hou, terwijl ik meer zou werken! Welkom in Nederland.
Tony Robbins
Zoals je kan begrijpen, is dat eigenlijk allemaal niet vol te houden. Ik merkte dat het niet goed met mij ging en dat ik steeds prikkelbaarder en negatiever begon te worden. Ook werd het steeds lastiger om te concentreren en maakte ik vaker fouten. En ik was moe, altijd moe, zo moe.
Ik zou natuurlijk niet de sterke alleenstaande moeder of werkneemster zijn als ik zou toegeven aan anderen dat ik het niet trek. Nee, in plaats daarvan dacht ik dat ik het wel kon oplossen door een mindset verandering. Op Facebook of Instagram zag ik een gratis challenge van Tony Robbins voorbij komen. Dit was de oplossing! (dacht ik) Na de gratis challenge heb ik zelfs ook nog de 4-daagse Unleash the Power Within gedaan. Hier moest ik korte metten maken met mijn negatieve gedachten. En leerde ik hoe je meer energie krijgt.
Dit heeft op korte termijn allemaal ook echt wel geholpen. In mijn hoofd wilde ik van alles en ging ik dus nog harder werken aan alles. Ik stelde allemaal grote doelen voor mezelf en legde nog meer druk op mezelf. Zat ik toch even niet zo positief in mijn vel? Nee, dat kan niet, dus wegdrukken die hap. Uiteindelijk heeft mij dit mij, achteraf gezien, nog harder richting de burn-out geduwd. Want meer van jezelf eisen, terwijl je lichaam of geest al op is, werkt gewoon niet zo lekker.
Hoe kom je er weer uit?
1. Erkenning is de Eerste Stap
Het is oké om toe te geven dat het niet goed gaat. Als alleenstaande moeder ben je gewend aan het jongleren met verschillende rollen, maar soms wordt het te veel. Erkenning van je gevoelens is de eerste en meest moedige stap naar herstel. Je moet toegeven aan het feit dat je op bent en jezelf tot een halt roepen. En denk vooral niet dat je zwak bent als je dit toegeeft, dat je dit kan aangeven en ook doet, geeft juist aan hoe sterk je bent.
2. Zoek Hulp en Ondersteuning
Je hoeft dit niet alleen te doorstaan. Als sterke single mom met een burn-out is het misschien moeilijk om hulp te vragen, maar onthoud dat je sterker bent als je dingen samen doet. Praat met vrienden, familie of overweeg professionele hulp.
Hou er rekening mee dat het een tijd kan duren voordat je ook echt de juiste professionele hulp hebt, dus trek liever zo snel mogelijk aan die bel. Bij mij duurde het ruim 3 maanden van wachttijden en van het kastje naar de muur gestuurd worden voordat ik echt de hulp kreeg die ik nodig had. Uiteindelijk kwam ik bij de instantie BuurtzorgT terecht die zowel psychologen als psychiaters in huis hebben, waardoor er ook met mijn medische achtergrond rekening gehouden kon worden. En het grote voordeel vond ik hier dat de psycholoog voor de sessies aan huis komt. Dit maakt de drempel veel lager, omdat ik gewoon op mijn eigen bank mijn verhaal kon doen.
Steun op familie, vrienden en kinderen
Naast professionele hulp blijft support van familie/partner/vrienden ook heel belangrijk. Zoek de mensen op waar je mee kan praten en die begrip tonen of in ieder geval moeite doen om het te begrijpen. Mensen die jou ondersteunen in deze moeilijke periode. Vermijd mensen waar negatieve energie vanaf komt en mensen die geen begrip voor je (willen/kunnen) tonen. En al helemaal mensen die je nog een extra schuldgevoel geven omdat jij niet de leuke persoon meer bent die je eerst wel was. Je bent ziek en hebt tijd nodig om die persoon weer te vinden. Jij weet als het goed is, dankzij de erkenning, ook wel dat je niet jezelf bent nu, daar hoef je je niet nog extra rot en schuldig over te voelen ten opzichte van anderen.
Wees tegenover je kinderen eerlijk en open. Zeg dat het even niet zo goed met je gaat en dat je ziek bent. Ook als je bijvoorbeeld iets te heftig hebt gereageerd op iets, leg het achteraf uit en maak het goed. Kinderen zijn veel begripvoller dan mensen vaak denken. Het is niet aan hun om jou beter te maken, maar het scheelt al zo veel als ze wel weten dat er iets aan de hand is met je. En dat het vooral niet aan hen ligt of hun schuld is. Laat ze weten dat je ook maar een mens bent en dat je hulp vraagt. Zo leren ze dat het oké is om je niet altijd oké te voelen en dat het dan goed is om hulp te vragen.
Vind Kracht in Gemeenschap
Heb jij weinig familie en vrienden waar je op terug kan vallen of waar jij je ei bij kwijt kan? Of heb je deze mensen wel, maar begrijpen ze jou en jouw situatie niet goed genoeg om jou goed te kunnen steunen? Probeer dan te verbinden met andere lotgenoten, zoals andere (alleenstaande) werkende moeders. Deel ervaringen, tips en steun elkaar. Een gemeenschap kan een bron van kracht en begrip zijn. Soms zelfs nog meer dan familie en vrienden omdat leden van deze gekozen gemeenschap zich in dezelfde of herkenbare situaties bevinden als jij. Ze begrijpen waarschijnlijk beter hoe jij je voelt.
3. Grenzen Stellen en Prioriteiten Heroverwegen
Als (thuis)werkende moeder vervaagt de lijn tussen werk en privé soms. Het is zo belangrijk om grenzen te stellen en je prioriteiten opnieuw te evalueren. Wat is echt belangrijk voor jou en je kinderen? Focus op wat er echt toe doet. Maak afspraken met je werk die voor jou goed zijn. Misschien dat ze op het eerste gezicht niet zo goed voor jouw werk lijken, maar als jij je beter voelt, is dat ook beter voor je werk. Zit jij in een burn-out dan hebben ze niets aan je.
Na dit alles weet ik heel zeker dat het beste voor mij en mijn kinderen zou zijn als ik zonder schuldgevoel thuis kan werken als dat nodig is voor de kinderen. Ik ben in als eerste een moeder en daarna komt pas mijn werk. Wat ik nodig heb, is flexibiliteit qua locatie en tijden en begrip. Ik hou ervan om samen met mijn kinderen te zijn, heerlijk te knuffelen of dingen samen met ze doen. En zij genieten hier net zo hard van als ik. En als ze ziek zijn en mij nodig hebben, wil ik er voor ze zijn.
4. Zelfzorg als Prioriteit
Als mama ben je gewend om voor anderen te zorgen, maar vergeet niet voor jezelf te zorgen. Elke single mom met een burn-out moet dus leren om zichzelf een prioriteit te maken. Creatieve activiteiten kunnen geweldige manieren zijn om je batterijen op te laden. Ook kan het enorm helpen om dingen van je af te schrijven in een journal. Heb je behoefte om gewoon op de bank te hangen met Netflix of om terug jouw bed in te kruipen als de kids naar school zijn? Dat mag ook! Of ga lekker wandelen in de natuur of een dagje naar het strand. Of ga lekker een dagje naar een spa of boek een massage. Neem de tijd voor zelfzorg zonder schuldgevoel. Zorg dat je eerst die rust terug vindt voordat je weer aan de toekomst gaat denken. Doe dingen waar je energie van krijgt en vermijd dingen die veel energie kosten of waar negatieve energie vanaf komt.
Het is, ondanks dat je daar waarschijnlijk helemaal geen zin in hebt, wel belangrijk om te blijven bewegen. Als je net als ik bent, dan slaat de stress op het lichaam en gaat mijn rug vanaf mijn nek tot en met mijn onderrug helemaal vast zitten. Veel liggen en zitten maakt dit probleem alleen maar erger. Dus wat dat betreft moet je jezelf toch een beetje dwingen om iets te gaan doen waar je misschien geen zin in hebt. Maar als je eenmaal die lange wandeling of andere vorm van beweging gedaan hebt, zal je je waarschijnlijk in jouw lijf en in jouw hoofd weer wat lichter voelen.
5. Stapje voor Stapje vooruit
Herstellen van een burn-out kost tijd. Heel veel tijd. En dit is heel belangrijk om te beseffen. Neem kleine stappen en wees geduldig met jezelf. Het is niet erg om even stil te staan en jezelf opnieuw uit te vinden. Probeer realistische plannen te maken en deel deze op in kleine behapbare stappen. Al doe je elke dag maar één kleine stap, één stap vooruit is nog steeds vooruitgang. En lukt het een dag niet? Dat is ook oké… als je hier maar niet te lang in blijft hangen en het jezelf ook niet kwalijk neemt.
Een manier om jezelf toch ergens toe te zetten, is om te denken: “even 5 minuutjes, niet meer”. Vaak zal je merken dat je ongemerkt toch langer dan 5 minuten ergens aan besteedt en dit zal dan achteraf waarschijnlijk toch een gevoel van voldoening geven. En zit het er echt niet in die dag, dan stop je na 5 minuten, want dat is toch maar wat je jezelf had voorgenomen. Je kan dan dus alsnog trots op jezelf zijn dat je het toch geprobeerd hebt.
Het komt goed
Vergeet vooral niet: je bent veerkrachtig en sterk. Deze uitdagingen zullen je vormen, maar ze zullen niet bepalen wie je bent. Neem de tijd om te herstellen, omring jezelf met liefde, en onthoud dat elke nieuwe dag een kans is om opnieuw te beginnen.
